Meslek eğitimli vasıflı elemanlar Almanya’ya gelmek istemiyor | Cumali Yağmur

Almanya, son yıllarda nüfusunun azalması ve yaşlanması nedeniyle dışarıdan ucuza vasıflı iş gücüne ihtiyaç duymuştur. Bununla birlikte, meslek eğitimi için bütçeden fazla harcama yapmadan bu sorunu çözmek amacıyla dışarıdan vasıflı işçi getirme stratejisi benimsenmektedir.

Almanya’da meslek eğitimi sürecinin uzun ve maliyetli olması, ülkenin ucuz iş gücü ihtiyacını dış kaynaklardan karşılamaya yönelmesine neden olmuştur. Ancak ülkeye gelen mültecilerle bu sorunun çözüleceği inancı da yetersiz kalmıştır. Suriye’den gelen yaklaşık 1,5 milyon kişi, Ukrayna ve diğer Asya ülkelerinden gelenlerle birlikte vasıflı iş gücü açığını kapatamamıştır. Bu mültecilerin çoğunun geldikleri ülkelerde meslek edinmemiş olması, Almanya ekonomisine fayda sağlamak yerine ek yük getirdiği eleştirilerine yol açmaktadır.

Bir yandan ekonomik kriz içinde olan Almanya, meslek edinmemiş mültecilerin sosyal yardımlardan geçinmesi ve suç oranlarını artırdığı gerekçesiyle bazılarını sınır dışı etmektedir. Almanya’ya gelen mülteciler ise maalesef ucuz vasıflı iş gücü ihtiyacını karşılayamamaktadır.

Birkaç yıl önce dışarıdan bilgisayar uzmanlarını çekmeye yönelik çabalar da istenen sonucu vermemiştir. Almanya’ya gelen bu uzmanlar, yaşam koşulları ve Alman toplumunun yabancılara yönelik tutumları nedeniyle İngiltere, ABD ve Hollanda’yı tercih etmişlerdir.

Federal hükümet, somut bir iş teklifi olmaksızın yabancı vasıflı işçileri ülkeye çekmek için “Fırsat Kartı” uygulamasını başlatmıştır. Ancak dünyanın globalleştiği, bilgiye erişimin kolaylaştığı bir dönemde Almanya’nın cazibesinin yeterince güçlü olmadığı değerlendirilmektedir.

Bazı kesimler, Almanya’da yabancı düşmanı ve faşist bir parti olan AfD’nin güçlenerek demokrasiyi tehdit ettiğini ileri sürmektedir. Ayrıca Almanya’ya gelen vasıflı elemanların karşılaştığı zorluklar arasında bürokratik engeller, yüksek konut kiraları ve uygun ev bulma sıkıntısı da bulunmaktadır.

2023 yazında başlatılan yabancı vasıflı eleman alımına yönelik program da beklenen başarıyı sağlayamamıştır. Federal İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre, Haziran-Eylül 2023 arasında Fırsat Kartı için yalnızca 2.360 başvuru yapılmıştır. Bu rakam, hükümetin hedeflediği 10.000 başvurunun çok altındadır.

Fırsat Kartı, Avrupa Birliği dışındaki ülkelerden gelen nitelikli kişilere yöneliktir. Kart sahipleri, iş sözleşmesi olmaksızın Almanya’ya giriş yapıp bir yıl boyunca iş arayabilir. Ancak temel Almanca veya iyi düzeyde İngilizce bilgisi, en az iki yıllık mesleki eğitim veya üniversite diploması gibi gereklilikler bulunmaktadır. Ayrıca Almanya’ya gelmeden önce geçimlerinin güvence altında olduğunun kanıtlanması şarttır.

Başvuruların çoğu Hindistan, Çin, Türkiye, Rusya ve Tunus’tan gelmiştir. Alman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Peter Adrian, bürokratik gerekliliklerin basitleştirilmesi ve Almanya’nın yabancı işçilere daha çekici hale getirilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Adrian, “Bu yöntemle çok fazla vasıflı işçi çekebileceğimizi düşünmüyorum” diyerek, Almanya’nın misafirperver bir “hoş geldiniz kültürü” oluşturması gerektiğini belirtmiştir.

Almanya, iş yeri ve konut sorunlarının çözülmesi gerektiğini de açıklamalıdır. Ülkedeki demokrasinin güçlü, insan haklarına duyarlı bir yapıya sahip olduğunu kanıtlamak önemlidir. Ayrıca ilticası reddedilenlerin gönüllü olarak ülkelerine dönmeleri için yol masraflarının ve birkaç aylık geçim masraflarının karşılanması önerilmektedir.

Özellikle Suriye’de Esad rejiminin devrilmesi durumunda, mültecilerin ülkelerine dönmelerini teşvik etmek için ek destekler sağlanabilir. Böylece Almanya, uluslararası alanda itibarını artırırken, gelecek vasıflı işçilere karşı daha misafirperver bir yaklaşım sergilemiş olacaktır.

Almanya’nın geçmişle yargılanmadan, gelecekte barış içinde bir arada yaşamayı sağlayacak adımları atması gerektiği vurgulanmaktadır. Bu kapsamda, vasıflı iş gücünün ülkeye kazandırılmasını sağlayacak tedbirlerin bir an önce alınması gerekmektedir.

Cumali Yağmur – 14.12.2024